ابزار و تجهیزات استاندارد و کاربردی، یکی از اولین گام‌ها برای پیشبرد اهداف تجاری و صنعتی محسوب می‌شود. پولیفت دستی یکی از تجهیزات پرکاربرد در صنایع مختلف برای بلند کردن، نگه داشتن و جابجایی بارهای سنگین است که استفاده از آن در بسیاری از سوله‌ها و کارگاه‌های بزرگ و کوچک رواج پیدا کرده است. یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند تولید، نگهداری یا بهره برداری از پولیفت، انجام تست تحمل وزن یا تست بار (Load Test) است. این تست نقش حیاتی در اطمینان از ایمنی کاربر، سلامت دستگاه و عملکرد صحیح پولیفت ایفا می‌کند. با توجه به اهمیت این موضوع در ادامه‌ی این مقاله قصد داریم تا با بررسی بیشتر تست تحمل وزن در پولیفت دستی، با نکات ایمنی پیرامون باربرداری استاندارد بیشتر آشنا شویم.
مدت زمان تقریبی مطالعه‌ی این مقاله 7 دقیقه می‌باشد.
تست تحمل وزن چیست؟
قبل از استفاده از پولیفت دستی زنجیری، باید اقدامات لازم برای تست میزان باربرداری با خرید محصول مناسب انجام شود. تست تحمل وزن فرآیندی است که در آن پولیفت تحت فشار باری بیش از ظرفیت اسمی خود قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که دستگاه بدون شکستن یا تغییر شکل به صورت کامل می‌تواند در شرایط بحرانی عملکرد مناسبی داشته باشد. این تست معمولاً با درصدی بالاتر از ظرفیت اسمی انجام می‌شود (مثلاً 125% ظرفیت مجاز).
اهمیت تست تحمل وزن در پولیفت دستی
- اگر پولیفت بدون تست تحمل وزن مورد استفاده قرار گیرد، خطر شکستن ناگهانی و سقوط بار وجود دارد که می‌تواند باعث آسیب جانی یا خسارات مالی شود.
- تست بار، نقص‌های احتمالی در تولید یا نصب قطعات مانند زنجیر، قلاب، ترمز و بدنه را آشکار می‌کند. فارغ از ظرفیت‌های مختلف دستگاه
- اغلب کشورها و صنایع بر اساس استانداردهایی مانند ISO، ASME یا DIN نیاز به تست بار برای تجهیزات بالابر دارند.
- انجام تست منظم باعث کشف به موقع خرابی‌های پنهان و جلوگیری از آسیب‌های جدی در آینده می‌شود. این کار ضمن جلوگیری از آسیب جدی به بار، برای سلامت جانی نیروی انسانی نیز حائز اهمیت است.
انواع ظرفیت‌های پر استفاده پولیفت دستی شامل پولیفت 800 کیلوگرم، پولیفت 1.6 تن، پولیفت 3 تن و پولیفت 6 تن می‌باشند.
مراحل انجام تست تحمل وزن
بررسی اولیه پولیفت
قبل از شروع تست تحمل وزن در پولیفت دستی، باید دستگاه از نظر ظاهری، عملکرد قفل‌ها، روان بودن زنجیر و سلامت قلاب‌ها به صورت کامل بررسی شود. اگر تمامی قطعات به درستی کار کردند، می‌توانید گام‌های بعدی را دنبال کنید.
آماده سازی تجهیزات تست
فراهم کردن شرایط محیطی مناسب و پیش زمینه یکی دیگر از گام‌های مهم برای تست درست و اصولی تجهیزات باربرداری است. از این رو باید با انتخاب بار مناسب، فضای ایمن و کاربردی از جمله این موارد هستند. برای تست نیاز به موارد زیر است:
- بار تست با وزن قابل کنترل (معمولاً 125٪ وزن اسمی)
- پایه یا سازه‌ی مناسب جهت آویزان کردن پولیفت و اطمینان از تحمل ظرفیت وارد شده به آن
- تجهیزات اندازه گیری نیرو (در صورت نیاز)
اجرای تست
یکی از مراحل اصلی برای تست تحمل وزن در پولیفت دستی، اتصال ایمن و درست آن به سازه مورد نظر می‌باشد. پولیفت به صورت ایمن به سازه متصل شده و بار تست به آن آویزان می‌شود. بعد از این با کمک گرفتن از زنجیر می‌توان بار را جابجا کرد. این وضعیت باید برای چند دقیقه حفظ شده و دستگاه از نظر:
- عدم تغییر شکل و شکستن قطعات
- عدم لغزش و ترک خوردگی زنجیر
- سلامت عملکرد ترمز
- عدم شکستن اجزا و قطعات مختلف
بررسی شود.
بررسی و مستند سازی
پس از پایان تست مورد نظر، نتایج باید ثبت و در صورت لزوم برچسب تأیید روی دستگاه نصب شود. اگر نقصی در طی تست مشاهده شود، دستگاه باید تعمیر و مجدداً تست شود. این کار برای سلامت و حفظ ایمنی کار بسیار ضروری و مهم است.
نکات مهم در تست پولیفت دستی
- تست باید توسط افراد متخصص و با تجربه و در محیط ایمن و کارگاهی انجام شود.
- استفاده از بارهای غیر ایمن یا نامتعادل از نظر اندازه ممنوع است.
- در طول مدت زمان تست تحمل وزن در پولیفت دستی، نباید هیچ فردی زیر بار قرار داشته باشد.
- پولیفت‌هایی که در محیط‌های خاص مانند مواد شیمیایی یا دمای بالا استفاده می‌شوند، نیاز به تست‌های دوره‌ای بیشتری دارند.
تست تحمل وزن باید به صورت منظم و بر اساس شرایط استفاده از دستگاه انجام شود. به‌طور معمول، تست سالیانه برای پولیفت‌هایی که در شرایط نرمال کار می‌کنند کافی است؛ اما اگر دستگاه در محیط‌های خشن، مرطوب، دارای مواد شیمیایی یا در شیفت‌های کاری مداوم استفاده می‌شود، انجام تست در فواصل کوتاه‌تر مانند هر شش ماه توصیه می‌شود. همچنین، پس از هرگونه تعمیرات اساسی یا برخورد مکانیکی شدید، انجام مجدد تست بار الزامی است تا از سلامت عملکرد دستگاه اطمینان حاصل شود تست تحمل وزن در پولیفت دستی نه تنها یک اقدام پیشگیرانه است، بلکه یک الزام در تضمین سلامت کاربران و تجهیزات صنعتی به شمار می‌رود. استفاده از پولیفت بدون تست می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود تمامی شرکت‌ها و کاربران صنعتی، این تست را به‌صورت دوره‌ای و با تجهیزات استاندارد انجام دهند.