استفاده از ابزار و تجهیزات تخصصی در صنایع امروزی نه تنها لازم است، بلکه در ایمنی و عملکرد این صنایع نیز تاثیر مستقیم دارد. سیم بکسل یکی از اجزای کلیدی در بسیاری از صنایع از جمله لیفتینگ، حمل بار، جرثقیل‌ها، آسانسورها، صنایع دریایی، حفاری و ساخت و ساز است و کاربردهای گوناگونی در این صنایع پیدا کرده است. از این رو نکته مهمی که باید بدانید، این است که ساختار درونی و نوع بافت سیم بکسل تأثیر زیادی بر عملکرد، ایمنی و طول عمر آن دارد. شناخت انواع بافت سیم بکسل به ما کمک می‌کند تا با توجه به شرایط کاری، نوع مناسب را انتخاب کنیم. در این مقاله، انواع بافت سیم بکسل مانند بافت معمولی، لانگ و ترکیبی را بررسی می‌کنیم و تفاوت‌های آنها را از لحاظ ساختار، کاربرد و مزایا به صورت کامل توضیح می‌دهیم.
مدت زمان تقریبی مطالعه‌ی این مقاله 8 دقیقه می‌باشد.
سیم بکسل چیست؟
بهتر است که قبل از بررسی تخصصی، مروری بر ماهیت و چیستی سیم بکسل داشته باشیم. سیم بکسل از چندین رشته سیم فولادی نازک تشکیل شده که به صورت مارپیچی به دور یک مغزی مرکزی و اصلی پیچیده شده‌اند. این مغزی می‌تواند از جنس فولاد (IWRC) یا کنف (FC) باشد. مجموعه‌ای از این رشته‌ها به دور مغزی تابیده می‌شوند و یک کابل قوی، انعطاف پذیر و مقاوم به وجود می‌آورند که در شرایط مختلف کاری قابل استفاده است. ساختار داخلی و نوع بافت سیم بکسل تعیین می‌کند که این کابل تا چه حد در برابر سایش، خمش، کشش و خستگی مقاوم باشد. علاوه بر این به ما کمک می‌کند تا با تشخیص درست کاربرد آن، ایمنی و بهره وری بیشتری در فضاهای کاری صنعتی ایجاد کنیم.
عوامل تعیین کننده در ساختار انواع بافت سیم بکسل
- تعداد رشته‌ها (Strands): سیم بکسل از تعدادی رشته یا استرند تشکیل شده که هرچه تعداد آنها بیشتر باشد، سیم بکسل نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر می‌شود.
- تعداد سیم‌های درون هر رشته: این سیم‌های نازک و با قطر یکسان نقش کلیدی در مقاومت در برابر خمش و سایش دارند. تعداد بیشتر سیم‌ها باعث انعطاف بیشتر ولی کاهش مقاومت در برابر سایش می‌شود.
- نوع تابیدن (Lay Type): نحوه‌ی تابیدن سیم‌ها داخل رشته و رشته‌ها به دور مغزی، باعث به وجود آمدن بافت‌های مختلف مثل معمولی، لانگ یا ترکیبی می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را در صنایع مختلف دارند.
- نوع مغزی (Core Type): مغزی فولادی مقاومت بالاتری دارد و برای شرایط محیطی با درجه سختی بالا استفاده می‌شود. این درحالی است که مغزی کنفی نرم‌تر و سبک‌تر است.
انواع بافت سیم بکسل
بافت معمولی (Regular Lay)
در این نوع از انواع بافت سیم بکسل، جهت تابیدن سیم‌های داخل هر رشته بر خلاف جهت تابیدن رشته‌ها به دور مغزی است. این تقابل در جهت تابیدن باعث ایجاد ساختاری پایدار و مقاوم در برابر چرخش و ساییدگی می‌شود. سیم بکسل با بافت معمولی انتخاب مناسبی برای مصارفی است که در آنها سیم بکسل به طور مداوم در یک جهت نمی‌چرخد و نیاز به استحکام بالایی دارد.
مزایا:
- مقاومت بالا در برابر سایش
- استحکام در برابر چرخش
- مناسب برای مصارف سنگین و ایستا مثل انواع جرثقیل
کاربرد:
- مورد استفاده در جرثقیل‌های سقفی
- آسانسورهای صنعتی و با ظرفیت بالا
- تجهیزات معدنی و سنگین
بافت لانگ (Lang Lay)
یکی دیگر از انواع بافت سیم بکسل که امروزه کاربردهای زیادی در مصارف گوناگون پیدا کرده است، بافت لانگ است. در این بافت، جهت تابیدن سیم‌های درون رشته و رشته‌ها به دور مغزی یکسان است. این ساختار باعث افزایش انعطاف پذیری سیم بکسل شده و سطح صاف‌تری برای تماس ایجاد می‌کند. البته در عوض، مقاومت کمتری در برابر چرخش دارد و برای مصارفی که کابل در حالت ثابت تحت کشش قرار دارد، بهتر عمل می‌کند. قبل از خرید سیم بکسل، بهتر است که با افراد مجرب و خبره مشورت گرفته و محصولی را انتخاب کنید که از لحاظ کارایی و ایمنی برای شما مناسب باشد.
مزایا:
- برخورداری از انعطاف پذیری بالا
- مقاومت مناسب در برابر فرسایش سطحی در محیط‌های خورنده
- مناسب برای کابل کشی‌هایی با متراژ بالا و منعطف
معایب:
- احتمال گره خوردگی در این بافت بیشتر از سایر مدل‌هاست.
- حساسیت بالا به چرخش و پیچش ناخواسته در حین فرایند جابجایی
کاربرد:
- استفاده به منظور حفاری چاه‌های نفت
- کاربردهای بسیار در صنایع دریایی و بندری
- استفاده در تجهیزات کشش دراگلاین‌ها
بافت ترکیبی (Alternate Lay)
بافت ترکیبی از ترکیب دو بافت قبلی به وجود می‌آید. در این نوع بافت، رشته‌ها به صورت یکی در میان بافت معمولی و بافت لانگ هستند. این طراحی باعث می‌شود سیم بکسل دارای تعادل مناسبی بین استحکام و انعطاف پذیری باشد. از این رو می‌توان با استفاده از ویژگی‌های فنی این محصول، در صنایع مختلف و البته با حساسیت بالا از آن استفاده کرد.
مزایا:
- برخورداری از عملکرد متعادل
- برخورداری همزمان از استحکام و انعطاف پذیری
- مناسب برای استفاده در پروژه‌هایی با نیازهای خاص
تفاوت بافت معمولی و لانگ در سیم بکسل چیست؟
در بافت معمولی، جهت تابیدن سیم‌ها و رشته‌ها مخالف هم است، ولی در بافت لانگ، جهت تابیدن یکسان است. بافت معمولی پایدارتر و مقاوم‌تر در برابر پیچ خوردگی است، اما بافت لانگ انعطاف‌پذیرتر است. بهتر است که قبل از خرید، با افراد متخصص مشورت کرده و محصولی را انتخاب کنید که بیشترین تناسب را با فضای کاری شما داشته باشد.
آیا برای آسانسور باید از سیم بکسل با مغزی فولادی استفاده کرد؟
در آسانسورها اغلب از سیم بکسل با بافت معمولی و مغزی کنفی استفاده می‌شود، مگر در شرایطی که بار سنگین یا فضای مرطوب وجود داشته باشد که مغزی فولادی ارجح است. استفاده از سیم بکسل گوستاولف به شما این امکان را می‌دهد که علاوه بر استفاده طولانی مدت از آن، ایمنی و کارایی بیشتری را در پروژه‌های خود ایجاد کنید.
مقایسه انواع بافت سیم بکسل
| نوع بافت | انعطاف پذیری | مقاومت در برابر سایش | مناسب برای مصارف |
| معمولی | متوسط | بالا | آسانسور، جرثقیل، معدن |
| لانگ | بالا | متوسط | صنایع دریایی، حفاری |
| ترکیبی | متوسط – بالا | متوسط – بالا | چند منظوره، متغیر |
انواع ساختار سیم بکسل بر اساس تعداد رشته و سیم
- سیم بکسل 6×19: دارای 6 رشته و هر رشته شامل 19 سیم است. ساختاری متعادل دارد و برای بیشتر مصارف صنعتی گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود. این ویژگی ارتباط مستقیم با انواع بافت سیم بکسل داشته و عامل کلیدی در تعیین کردن نوع کاربری سیم است.
- سیم بکسل 6×36: این نوع سیم بکسل انعطاف پذیری بالاتری دارد چون هر رشته تعداد سیم بیشتری دارد. به اصطلاح به انواع بافت سیم بکسل با این ساختار، سیم بکسل ریز بافت نیز گفته می‌شود. این محصول برای کارهایی که نیاز به خمش و حرکت بیشتر دارند، مناسب‌تر است. انعطاف پذیری رشته‌های سیم بکسل به نسبت سایر مدل‌ها بیشتر بوده و تا حدودی طول عمر بیشتری هم به نسبت آنها خواهد داشت.
- سیم بکسل 7×7 و 7×19: این مدل‌ها انعطاف زیادی دارند و معمولاً در کابل‌های کنترل، تجهیزات سبک یا شرایطی که فضای خم محدود است، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این را هم بخوانید: سیم بکسل چپ گرد چیست؟
انتخاب نوع مغزی سیم بکسل
- مغزی فولادی (IWRC): اگر نیاز به تحمل فشار زیاد و مقاومت حرارتی بالا دارید، مغزی فولادی بهترین انتخاب است. معمولاً در جرثقیل‌ها و ماشین‌آلات صنعتی استفاده می‌شود.
- مغزی کنفی (FC): برای مصارفی که نیاز به انعطاف بیشتری دارند و فشار وارد بر کابل کمتر است، مغزی کنفی گزینه‌ای سبک‌تر و نرم‌تر به حساب می‌آید.
با توجه به گسترش روز افزون صنایع و مشاغل مختلف، استفاده از تجهیزات ایمن و به روز یکی از الزامات این حوزه محسوب می‌شود. در این مقاله سعی کردیم تا با بررسی بیشتر انواع بافت سیم بکسل، به بررسی بیشتر نکات پیرامون این حوزه بپردازیم. با تغییر در ساختار اصلی سیم بکسل، کارایی و کاربرد آن نیز متفاوت خواهد بود. برخی از مدل‌ها بهترین بازدهی را در کابین آسانسورها دارند و برخی دیگر، ایمنی بیشتر در دستگاه‌های کشنده! پس حتما قبل از خرید سیم بکسل، به نکاتی توجه کنید که باعث تمایز کاربری سیم بکسل در صنایع مختلف شده است.