با توجه به گسترش روز افزون صنایع و مشاغل مختلف، نیاز به استفاده از تجهیزات مناسب و استاندارد به یکی از الزامات هر محیط کاری تبدیل شده است. در صنایع سنگین مانند کشتیسازی، جابجایی قطعات بسیار بزرگ، سنگین و گاهی حساس به روشی ایمن، سریع و دقیق اهمیت بالایی دارد. آسیب دیدن هر کدام از این قطعات بزرگ و سنگین علاوه بر داشتن تبعات سنگین مالی، ممکن است که با آسیبهای جانی نیز همراه باشد. جرثقیل برقی یکی از اصلیترین ابزارها در این صنعت به شمار میرود که نه تنها بهرهوری را افزایش میدهد، بلکه ایمنی کارگاههای کشتیسازی را نیز بهبود میبخشد. با توجه به کاربردهای گسترده این دستگاه، در این مقاله به بررسی نقش و کاربرد جرثقیل برقی در کشتیسازی میپردازیم و نکات پیرامون آن را مورد بررسی قرار میدهیم.
مدت زمان تقریبی مطالعهی این مقاله 7 دقیقه میباشد.
چرا جرثقیل برقی در کشتیسازی حیاتی است؟
همانند بسیاری از صنایع و مشاغل بزرگ و گسترده، صنعت کشتی سازی و دریانوردی هم نیاز به استفاده از تجهیزات به روز و البته تخصصی خواهد داشت. کشتیسازی صنعتی پیچیده و چندمرحلهای است که شامل ساخت بدنه، مونتاژ قطعات، نصب تجهیزات داخلی و انتقال بخشهای سنگین مانند موتور، پروانه و اجزای سازهای میشود. همانطور که انتظار میرود، بسیاری از این قطعات چندین تن وزن دارند و نیاز به جابجایی ایمن و استاندارد دارند. در این میان، جرثقیل برقی نقش کلیدی ایفا میکند. جابجا کردن این قطعات با دقت و ایمنی بالا، یکی از اصلیترین اهداف استفاده از جرثقیل برقی در صنایع مختلف از جمله کشتی سازی است. برخی از مهمترین دلایل استفاده از جرثقیل برقی به این صورت است:
- برخورداری از توانایی بالا برای جابجایی بارهای سنگین
- دقت در موقعیتدهی بارها با استفاده از سیستمهای ترمز و کنترل سرعت
- قابلیت کنترل از راه دور به وسیله ریموت کنترل
- افزایش ایمنی محیط کاری و بروز خسارات جانی و مالی
- کاهش نیاز به نیروی انسانی و جابجایی فیزیکی اجسام سنگین به وسیله انسان

مهمترین کاربردهای جرثقیل برقی در کشتیسازی
حال که با نقش استفاده از جرثقیل برقی در کشتیسازی آشنا شدید، بهتر است که نگاه دقیقتری به کارایی این وسیله در صنایع دریانوردی و ساخت مشتی داشته باشیم. موارد زیادی هستند که میبایست حتما از تجهیزات مناسب و ایمن برای پیشبرد اهداف ساخت و ساز باید از آنها استفاده شود. در ادامه به بررسی بیشتر نکات پیرامون این موضوع خواهیم پرداخت.
جابجایی صفحات فولادی بزرگ
در مراحل ابتدایی ساخت کشتی، ورقهای فولادی با ابعاد بزرگ باید برش، جوشکاری و شکلدهی شوند. این صفحات بسیار سنگین هستند و جابجایی آنها بدون تجهیزات پیشرفته عملاً غیرممکن است. به همین علت باید با استفاده از تجهیزات مناسب، این فرایند را تسهیل کرد. جرثقیلهای برقی سقفی یا دروازهای (gantry) از همین تجهیزات هستند که برای این منظور به کار میروند. این ماشینها با استفاده کردن از تکنولوژی ساخت پیشرفته در موتور و بدنه خود، توانایی جابجا کردن اجسام سنگین را میدهد.
نصب بلوکهای پیشساخته
در مرحله بعدی در روش مدرن کشتیسازی، بخشهای بزرگی از بدنه کشتی به صورت ماژولار ساخته شده و سپس با استفاده از جرثقیلهای برقی در محل مناسب نصب میشوند. این کار نیازمند دقت بسیار بالا در هم راستا کردن قطعات است. به همین ترتیب استفاده از این تجهیزات کمک میکند که هم قطعات به صورت ایمن جابجا شوند و هم با امکان کنترل هوشمند و دقیق، هر قطعه با حداقل میزان خطا به محل اصلی خودش متصل شود.

انتقال موتور و تجهیزات سنگین
یکی دیگر از کاربردهای جرثقیل برقی در کشتیسازی، به تجهیزات داخلی کشتی و انتقال درست آنها مربوط میشود. موتور کشتی، ژنراتورها و تجهیزات مکانیکی دیگر همانطور که انتظار میرود، وزن بالایی دارند. جرثقیل برقی با قابلیت کنترل دقیق و سیستم ترمز ایمن، بهترین گزینه برای نصب این تجهیزات به شمار میرود.
استفاده در تعمیرات و اورهال کشتیها
فرایند ساخت کشتی بالاخره به پایان میرسد. اما نکتهی مهمی که وجود دارد این است که به هر حال، هر کشتی بزرگی بعد از مدتی کار کردن، نیاز به تعمیرات بدنه و تجهیزات داخلی نیاز پیدا میکند. در این صورت فقط یک راه پیش روی شما قرار دارد و آن این است که فرایند تعمیر کشتی را شروع کنید. در صنایع تعمیر و نگهداری کشتی، گاهی لازم است بخشهایی از بدنه و تجهیزات داخلی کشتی باز شده و مجدداً نصب شوند. از این رو استفاده از جرثقیل برقی فرآیند تعمیرات را سریعتر، ایمنتر و دقیقتر میکند.
مزایای جرثقیل برقی در کشتیسازی
- افزایش سرعت عملیات باربرداری و جابجایی قطعات سنگین
- کاهش خطر آسیب به تجهیزات مورد استفاده و نیروی انسانی
- کاهش هزینههای نگهداری در مقایسه با جرثقیلهای دیزلی
- سازگاری با محیطهای صنعتی مرطوب یا خورنده (در صورت استفاده از مدلهای ضد زنگ و ضد انفجار)
- مصرف انرژی کمتر و راندمان بالاتر نسبت به استفاده از نمونههای دستی و مکانیکی
این را هم بخوانید: جرثقیل ضد انفجار چیست؟
چه نوع جرثقیل برقی برای کشتیسازی مناسب است؟
در صنعت کشتیسازی معمولاً از انواع مختلفی از جرثقیلهای برقی استفاده میشود که متناسب با محیط و کاربرد طراحی شدهاند. قبل از خرید جرثقیل برقی باید اطلاعات دقیقی از میزان بار مورد استفاده، شرایط محیطی و انتظارات خود داشته باشید و با مشورت گرفتن از افراد متخصص و مجرب، بهترین و مناسبترین محصول را خریداری کنید:
- جرثقیل سقفی برقی (Overhead Electric Crane)
- جرثقیل دروازهای برقی (Gantry Electric Crane)
- جرثقیل بازویی برقی (Jib Crane)
- وینچ برقی مخصوص حمل و کشش اجسام

با گسترده شدن صنایع مختلف، نیاز به استفاده از ابزار و تجهیزات به روز و استاندارد، به یکی از الزامات هر محیطی تبدیل شده است. جرثقیل برقی به عنوان یکی از اجزای حیاتی در صنعت کشتیسازی، نقشی بیبدیل در افزایش راندمان کاری، ایمنی و دقت عملیات ساخت و جابجایی اجسام سنگین دارد. استفاده هوشمندانه از این تجهیزات میتواند هزینههای تولید را در مراحل مختلف کاهش داده و کیفیت نهایی محصول را افزایش دهد. انتخاب نوع مناسب جرثقیل برقی و نگهداری صحیح از آن، کلید موفقیت در پروژههای بزرگ کشتیسازی خواهد بود. در این مقاله سعی کردیم تا با بررسی بیشتر کاربرد جرثقیل برقی در کشتیسازی، با نقش مهم و پررنگ این ابزار در صنایع مختلف آشنا شده و بتوانیم محصولی با کیفیت بالا خریداری کنیم.