امروزه با گسترش صنایع و مشاغل بزرگ، نیاز به استفاده از ابزار و تجهیزات تخصصی و استاندارد به یکی از الزامات این حوزه تبدیل شده است. به همین علت طیف گستردهای از این ابزارها را میتوان نام برد که در زمنیههای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. جرثقیلهای دستی یکی از ابزارهای اساسی در صنایع مختلف به شمار میروند که برای جابجایی بارهای سنگین به کار گرفته میشوند. این نوع جرثقیلها برخلاف جرثقیلهای برقی یا هیدرولیکی نیازی به منبع تغذیه خاصی ندارند و با استفاده از نیروی انسانی عمل میکنند. از این رو برای شناخت بیشتر این وسیله در این مقاله به بررسی اجزای جرثقیل دستی و عملکرد آنها میپردازیم و هر کدام را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار میدهیم. شناخت بیشتر این وسیله میتوان دید بهتری نسبت به کارکرد آن به ما بدهد.
مدت زمان تقریبی مطالعهی این مقاله 7 دقیقه میباشد.
اجرای جرثقیل دستی: قلاب (Hook)
در ابتدا باید به یکی از قسمتهای اصلی در جرثقیل دستی بپردازیم. به جرات میتوان گفت که قلاب یکی از مهمترین اجزای جرثقیل دستی است. که برای گرفتن و نگه داشتن بار استفاده میشود. این قلابها معمولاً از فولاد مقاوم ساخته میشوند تا توانایی تحمل بارهایی با وزنهای بالا را داشته باشند. قلابها اغلب دارای ضامن ایمنی هستند تا از جدا شدن ناگهانی بار از آنها جلوگیری شود. طراحی قلاب به صورتی است که بتواند بار را به صورت ایمن و پایدار حمل کند. یکی از ویژگیهای این بخش، قابلیت چرخش 360 درجهای آن است که سهولت در امر باربرداری و جابجایی اجسام سنگین را فراهم میکند.

چرخ دندهها و مکانیسم انتقال نیرو
جرثقیلهای دستی دارای سیستم چرخ دندهای هستند که نیروی ورودی را به نیروی مورد نیاز برای جابجایی بار تبدیل میکند. این چرخ دندهها به صورتی طراحی شدهاند که کارایی بالایی داشته باشند و با اعمال کمترین نیروی انسانی، بیشترین نیرو را برای بلند کردن بار فراهم کنند. سیستم چرخ دندهای اغلب شامل یک مکانیزم خود قفل شونده است که از سقوط ناگهانی بار در هنگام باربرداری جلوگیری میکند. اما همیشه توسط شرکتهای سازنده توصیه میشود که هنگام انجام فرایند باربرداری از زیر بار عبور نکنید.

اجرای جرثقیل دستی: بدنه و قاب اصلی (Main Frame)
یکی دیگر از اجزای جرثقیل دستی که در نگاه اول مورد توجه مخاطب قرار میگیرد، بدنه یا قاب اصلی است که ساختار جرثقیل را تشکیل میدهد و تمامی اجزای داخلی آن را در بر میگیرد. طراحی آن به صورتی است که بتواند در برابر تنشها و نیروهای وارده مقاومت کند. استحکام بالای قاب اصلی نقش مهمی در ایمنی و دوام جرثقیل دارد. قبل از خرید جرثقیل دستی بهتر است که از برندهای معتبر مثل ویتال خرید کنید.
زنجیر کنترل یا دسته حرکت (Hand Chain)
یکی از مواردی ضروری برای کار با جرثقیل دستی، اپراتور باید از زنجیر کنترل که به سیستم چرخ دندهای متصل است، استفاده کند. این زنجیر که به صورت حلقهای طراحی شده، امکان کنترل حرکت بار را فراهم میکند. با کشیدن زنجیر کنترل در یک جهت، بار بالا میرود و با کشیدن در جهت مخالف، بار پایین میآید. این مکانیزم باعث میشود که جرثقیل بدون نیاز به نیروی برق یا هیدرولیک، عملکرد موثری برای جابهجایی داشته باشد. زنجیر یکی از اجزای جرثقیل دستی است که وجود آن برای کارکرد کلی جرثقیل از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
جرثقیلهای دستی بلبرینگی به علت برخورداری از طراحی بهینهتر نسبت به مدلهای بوشی، در اولویت خرید افراد و شرکتها قرار دارند. در حالت کلی طول عمر، کارایی و بهره با این سری از محصولات بیشتر بوده و نتیحه مورد نظر را به همراه خواهد داشت.
اجرای جرثقیل دستی و ترمز ایمنی (Brake System)
ظبیعتا مهم است که در هر دستگاه و تجهیزات تخصصی، از ابزارهای لازم برای کنترل سرعت و ترمز در آن استفاده شود. از این رو جرثقیل دستی هم از این قانون پیروی میکند. جرثقیلهای دستی معمولاً به یک سیستم ترمز ایمنی مجهز هستند که از سقوط ناگهانی بار جلوگیری میکند. این ترمزها به صورت خودکار عمل میکنند و هنگام قطع نیرو، بار را در همان موقعیت نگه میدارند. استفاده از ترمزهای مطمئن و باکیفیت، یکی از مهمترین عوامل در افزایش ایمنی جرثقیل دستی است. اما در هر ضورت پیشنهاد میشود که هنگام استفاده دستوالعملهای سازنده را مورد توجه قرار دهید و از بروز خسارات احتمالی جلوگیری کنید.
این را هم بخوانید: بهترین مارک جرثقیل دستی در بازار کدام است؟
روانکاری و نگهداری اجرای جرثقیل دستی
یکی از مهمترین فاکتورهایی که در کارایی و عمر مفید جرثقیل دستی تأثیر دارد، انجام منظم فرآیند روانکاری و نگهداری صحیح آن است. اجزای مکانیکی جرثقیل، مخصوصا چرخ دندهها و زنجیر بار، به مرور زمان دچار سایش و خوردگی میشوند که میتواند عملکرد کلی دستگاه را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل بهتر است که در طی بازههای زمانی مشخص، تمامی اجزای جرثقیل دستی را مورد ارزیابی قرار دهید.

کاربردهای جرثقیل دستی در صنایع مختلف
جرثقیلهای دستی در صنایع مختلفی مانند انبارداری، کارگاههای تعمیراتی، پروژههای ساختمانی، حمل و نقل، و حتی معادن کاربرد دارند. امروزه در کارگاههای تعمیراتی، این جرثقیلها برای جابجایی قطعات موتوری سنگین مانند بلوک سیلندر بهکار میروند. در صنعت ساختوساز، از جرثقیلهای دستی برای جابجایی مواد اولیه مانند میلگرد و تیرآهن استفاده میشود. در بخش حمل و نقل، این جرثقیلها برای بارگیری و تخلیه کالاها از کامیونها و واگنهای قطار بسیار مؤثر هستند. همچنین در معادن، جرثقیلهای دستی برای انتقال تجهیزات و استخراج مواد معدنی در فضاهای محدود بسیار مفید هستند.
جرثقیلهای دستی یکی از ابزارهای کاربردی در صنایع مختلف محسوب میشوند که به دلیل طراحی ساده، هزینه کم و کارایی بالا، بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند. شناخت اجزای این نوع جرثقیل و عملکرد هر یک از آنها میتواند به افزایش بهره وری، کاهش خطرات و بهبود ایمنی در محیطهای کاری کمک کند. به همین دلیل، استفاده صحیح و نگهداری مناسب از این ابزار از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مقاله سعی کردیم تا با بررسی بیشتر اجزای جرثقیل دستی، با نکات پیرامون و ویژگیهای هر کدام آشنا شده و محصولی متناسب با نیازهای صنعتی خود خریداری کنیم. هایلیفت به عنوان یکی از فروشندگان اصلی محصولات ویتال، محصولات با کیفیت بالا را در اختیار شما قرار میدهد.