با گسترش صنایع و مشاغل مختلف و صنعتی، نیاز به استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب و کاربردی به یکی از الزامات چنین فضاهایی تبدیل شده است. در دنیای انبارداری و لجستیک، ابزارها و تجهیزات مختلفی برای جابجایی و حمل بار وجود دارند که هر یک نقش مهمی در بهبود بهره وری و ایمنی ایفا میکنند. یکی از ابزارهای پرکاربرد در این حوزه، پولیفت دستی است. این وسیله که به عنوان یکی از انواع بالابرهای دستی شناخته میشود، به کارگران و اپراتورها اجازه میدهد تا بارهای سنگین را به سادگی و با کمترین نیروی فیزیکی جابجا کنند. در ادامهی این مقاله قصد داریم تا با بررسی بیشتر پولیفت دستی در انبارداری، با نکات پیرامون این حوزه بیشتر آشنا شویم.
مدت زمان تقریبی مطالعهی این مقاله 7 دقیقه میباشد.
پولیفت دستی چیست؟
در ابتدا برای بررسی کاربردهای پولیفت در صنایع مختلف و مخصوصا انبارداری، بهتر است که به بررسی ماهیت کلی این وسیله بپردازیم. پولیفت دستی (Hand Chain Hoist یا Manual Lever Hoist) ابزاری مکانیکی است که برای بلند کردن، پایین آوردن یا کشیدن بارهای سنگین با استفاده از نیروی دست طراحی شده است. این دستگاه از یک زنجیر دستی، قلاب، قرقره و گیربکس تشکیل شده و معمولاً از فولاد سخت کاری شده ساخته میشود تا دوام و مقاومت بالایی در برابر فشار و بار داشته باشد. به علت برخورداری از ظرفیتهای مختلف و البته قیمت مقرون به صرفه، استفاده از این وسیله در کارگاههای زیادی به منظور تسهیل امور انبارداری بیشتر شد.

کاربرد پولیفت دستی در انبارداری
در محیطهای انبارداری که جابجایی انواع کالاها و بارهای سنگین به صورت روزانه انجام میشود، استفاده از پولیفت دستی به دلایل زیر در صنایع مختلف بسیار رایج است:
- با استفاده از پولیفت دستی میتوان بارهایی تا چند تن را بدون نیاز به برق یا نیروی محرکه، تنها با قدرت دست جابجا کرد. به عنوان مثال پولیفت دستی 6.3 تن به راحتی میتوانید اجسام تا این حجم را بکشید و یا جابجا کنید.
- این ابزار با طراحی مکانیکی و مجهز بودن به سیستم ترمز داخلی، از سقوط ناگهانی بار جلوگیری کرده و ایمنی کار را بالا میبرد.
- کاهش فشار فیزیکی بر اپراتورها یکی از مزایای مهم استفاده از پولیفت دستی در انبارداری است. با این وسیله دیگر نیازی به بلند کردن دستی بارهای سنگین نیست که باعث کاهش صدمات عضلانی و اسکلتی میشود. به وسیلهی اهرمی که در این دستگاه وجود دارد، بلند کردن بارهایی با ظرفیت بسیار بالا، به راحتترین شکل ممکن صورت میگیرد.
- یکی از دلایل محبوبیت پولیفت دستی، عدم وابستگی آن به برق و موتور است. این ویژگی آن را برای استفاده در انبارهای کوچک، کارگاهها و حتی مکانهای دور از دسترس بسیار مناسب میکند. عملکرد کاملا مکانیکی در پولیفت یکی از مزایای اصلی این وسیله در صنایع مختلف محسوب میشود.

اجزای تشکیل دهنده
برای درک بهتر عملکرد این ابزار، آشنایی با اجزای اصلی آن مفید است. نکتهای که در این حوزه وجود دارد این است که تمامی این قطعات با بهترین کیفیت و متناسب با ظرفیت پولیفت در دستگاه استفاده شدهاند. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع میپردازیم:
- زنجیر بار: تولید شده از جنس فولاد مستحکم بوده و بار را نگه میدارد و امکان بلند کردن و کشش را فراهم میکند.
- زنجیر دستی: با کشیدن آن، مکانیزم داخلی دستگاه به حرکت درمیآید. از این رو فرایند کشش یا جابجایی آغاز میشود.
- قلاب بار: جهت اتصال بار به دستگاه و دستگاه به تکیه گاه استفاده میشود. هر دو قلاب مورد استفاده در این تجهیزات دارای قابلیت 360 درجه هستند.
- بدنه فلزی: برای محافظت از گیربکس و اجزای داخلی طراحی شده است.
- سیستم ترمز: وظیفهی توقف و حفظ بار در موقعیت دلخواه را دارد. این قطعات در تمامی ظرفیتهای پولیفت دستی زنجیری وجود دارند.
این را هم بخوانید: بررسی تاثیر جنس زنجیر بر کارایی پولیفت دستی
نکات مهم هنگام استفاده از پولیفت دستی
اگرچه استفاده از پولیفت دستی در انبارداری ساده به نظر میرسد، اما رعایت نکات ایمنی و فنی برای جلوگیری از حوادث الزامی است. از این رو فرقی نمیگند که از پولیفت 3 تن استفاده کنید و یا پولیفت 800 کیلوگرم! رعایت این نکات نه تنها تضمین کننده ایمنی در هنکام فرایند جابجایی است، بلکه طول عمر مفید دستگاه را نیز بیشتر از گذشته خواهد کرد.
- قبل از استفاده، از سالم بودن زنجیر، قلاب و بدنهی اطمینان حاصل کنید.
- هرگز بار بیش از ظرفیت اسمی دستگاه بلند نکنید. به عنوان مثال پولیفت 1.6 تن فقط تحمل بارهایی تا این ظرفیت را دارد!
- زنجیر نباید گره خورده یا تاب دار باشد. در این صورت امکان شکستن و بروز حوادث محتمل خواهد بود.
- هنگام بلند کردن بار، افراد باید از زیر بار فاصله بگیرند و به دستورالعملهای سازنده دقت کنند.

ظرفیتها و انواع مختلف پولیفت
پولیفتهای دستی در ظرفیتهای مختلفی از 250 کیلوگرم تا چند تن تولید میشوند. انتخاب ظرفیت مناسب به نیازهای کاری، وزن بار و شرایط انبار بستگی دارد. به همین دلیل استفاده از پولیفت دستی در انبارداری در سالهای گذشته با رشد روز افزونی مواجه شده است. همچنین انواع مختلفی از پولیفتها وجود دارد از جمله:
- پولیفتهای دستی زنجیری ساده که در تمامی کارگاهها قابلیت استفاده را دارند
- پولیفت با ضامن ایمنی مضاعف
- پولیفتهای سیم بکسل برای استفاده در محیطهای خاص

مزایای استفاده از پولیفت دستی در انبارداری
- مقرون به صرفه بودن نسبت به استفاده از انواع تجهیزات برقی
- طول عمر طولانی و نیاز به نگهداری کم به علت مکانیکی بودن دستگاه
- سادگی در نصب و استفاده در انبار و مکانیکیها
- امکان استفاده در فضاهای کوچک و فضای محدود
- افزایش سرعت عملیات جابجایی بار
پولیفت دستی به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در انبارداری، نقش بسزایی در کاهش هزینهها، افزایش ایمنی و بهبود بهره وری دارد. این دستگاه ساده اما کارآمد میتواند جایگزین مناسبی برای بسیاری از تجهیزات پرهزینه و پرمصرف برقی باشد. در صورتی که به دنبال راهکاری اقتصادی و قابل اطمینان برای جابجایی بارهای سنگین در انبار یا کارگاه خود هستید، پولیفت دستی انتخابی هوشمندانه خواهد بود.