پولیفت یا Lever Hoist یکی از پرکاربردترین ابزارهای بالابری و جابجایی بار در صنایع مختلف، کارگاهها و پروژههای ساختمانی است. این وسیله بهواسطه عملکرد ساده و قدرت بالای خود، بسیار محبوب شده اما اگر فرد دستورالعملهای ایمنی و شیوههای استفاده صحیح را رعایت نکند، میتواند منجر به خسارات جانی و مالی جدی شود. با توجه به اینکه رعایت نکات ایمنی در پروژهها و کارگاههای صنعتی اهمیت بسیار بالایی دارد، در این مقاله به مهمترین خطرات استفاده نادرست از پولیفت میپردازیم و هر کدام را به صورت جداگانه بررسی میکنیم. اگر به دنبال خرید پولیفت هستید و یا در کارگاه خود از آن استفاده میکنید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
سقوط بار و آسیبهای شدید جسمی
یکی از اصلیترین خطرات استفاده نادرست از پولیفت، سقوط ناگهانی بار در اثر موارد زیر است:
- استفاده از پولیفت برای وزنی بیش از ظرفیت اسمی دستگاه که بر روی بدنهی آن حک شده است.
- فرسودگی زنجیر یا قلاب در اثر استفاده نادرست و طولانی مدت
- عدم قفل شدن ترمز مکانیکی به طور صحیح در حین فرآیند کشش
- با توجه به این موارد، ممکن است که خطراتی مثل سقوط بار اتفاق بیافتد. این سقوط میتواند باعث:
- شکستگی دست و پای اپراتور و افراد حاضر در کارگاه شود.
- باعث آسیب رساندن به سر و ستون فقرات شود.
در بدترین حالت ممکن، مرگ کاربر یا افراد حاضر در محل نیز یکی دیگر از خطرات احتمالی استفاده نادرست از پولیفت است. برای رعایت ایمنی همیشه قبل از استفاده، توصیه میشود که سلامت تجهیزات را بررسی کرده و از بارگیری بیش از حد ظرفیت خودداری کنید.
خطرات استفاده نادرست از پولیفت با پارگی یا شکست زنجیر
یکی از بخشهای مهمی که در پولیفت وجود دارد، زنجیر باربرداری آن است که به واسطهی آن، عمل کشش به درستی انجام میشود. در بعضی از پولیفتها، به جای استفاده از زنجیر، از سیم بکسل استفاده میشود که بسته به نیاز و محیط استفاده، باید پولیفت دستی مناسب انتخاب و خریداری شود. اما زنجیر، قطعهی حساسی در این دسته از تجهیزات شناخته میشود. از این رو اگر زنجیر پولیفت اگر به طور منظم بازبینی و روغنکاری نشود، ممکن است:
- در اثر مرور زمان دچار خوردگی سطحی و یا عمیق شود
- با توجه به تخریب لایههای زنجیر، دستگاه به مرور توان تحمل بار را از دست بدهد.
- این امر، خطر پارگی ناگهانی زنجیر را بالا میبرد و منجر به سقوط بار و آسیب به اطراف میشود.

شوک بار (Load Shock)
یکی دیگر از خطرات استفاده نادرست از پولیفت این است که اگر بار را به طور ناگهانی بالا یا پایین ببرید یا پولیفت را سریع رها کنید، شوک بار به زنجیر و سیستم ترمز وارد میشود. این کار یعنی اعمال بیش از حد فشار به زنجیر و سایر قطعات بکار رفته در پولیفت دستی زنجیری که این فشار غیرقابل پیشبینی میتواند باعث:
- شکستن تجهیزات و قطعات بکار رفته در پولیفت و بار متصل به آن
- عدم قفل شدن ترمز و افزایش احتمال سقوط
آسیب ساختاری به جرثقیل یا تکیه گاه
در حین کار با پولیفت اگر دست کاربر بین بار و سطح ثابت قرار بگیرد، لهشدگی و قطع عضو رخ میدهد. تماس دست با زنجیر در حال حرکت هم میتواند منجر به بریدگی و سوختگی شدید شود. از این رو برای جلوگیری از چنین حوادثی باید به موارد زیر توجه کرد:
همیشه دستکش کار مناسب بپوشید.
- دست یا سایر اعضای بدن را نزدیک زنجیر یا مسیر حرکت بار نبرید.
- استفاده در محیط نامناسب
- پولیفتها برای شرایط خاص طراحی شدهاند. اما استفاده از آنها در محیطهایی مانند:
- محلهای دارای مواد خورنده یا رطوبت بالا
- محیطهای قابل انفجار
- مکانهای با دمای شدید
میتواند باعث خرابی سریع و از کار افتادن ناگهانی شود. از این رو میتوان این عوامل را به عنوان یکی از خطرات استفاده نادرست از پولیفت در نظر گرفت.
خطرات استفاده نادرست از پولیفت با نبود آموزش و مهارت کافی
یکی از شایعترین دلایل بروز حادثه در کارگاههای صنعتی، عدم آگاهی اپراتور از نحوه استفاده صحیح از تجهیزات بالابری است. به همین علت کارفرما موظف است دورههای آموزشی و دستورالعملهای کار با پولیفت را به صورت کامل به نیروی انسانی ارائه دهد.
پولیفت دستی یکی از تجهیزات کاربردی و مهم در صنایع بزرگ و کوچک به شمار میرود. اما استفاده نادرست از آن هم میتوان دردسرها و مشکلات بزرگی را برای نیروی انسانی ایجاد کند. با بررسی بیشتر خطرات استفاده نادرست از پولیفت دستی میتوانیم دید بهتری نسبت به پیرامون این حوزه داشته باشیم و تا جای ممکن از بروز چنین مواردی پرهیز کنیم. ناگفته نماند که خرید پولیفت دستی با کیفیت نیز یکی از عوامل اصلی برای تضمین ایمنی و سلامت کاربران به شمار میرود.